Ik ben

van een

Jouw renovatieproces

Wijzig profiel

Stappenplan: stap 2

Isoleren en ventileren

Huis in Antwerpen

Je eerste investering is zorgen voor een goede isolatie. Je voelt meteen het comfort omdat je kamers minder kil aanvoelen. Wie isoleert, denkt meteen ook aan ventileren. Zo zorg je voor gezonde binnenlucht en vermijd je vochtproblemen.

Isoleren


  1. Dak
  2. Gevel
  3. Ramen en deuren
  4. Vloer


Ventileren


  1. Ventilatiesystemen
  2. Gezonde binnenlucht

Isoleren

Dak


De belangrijkste isolatie die je kan uitvoeren is je dak isoleren. Hier ontsnapt de meeste warmte in de winter en komt de hitte binnen in de zomer. Ongeveer 30% van de warmte verlies je langs een niet geïsoleerd dak. Let op: isoleer eerst je dak voor je zonnepanelen legt.

Dat hangt af van welk soort dak je hebt. Schuine daken kan je zowel aan de binnenzijde als aan de buitenzijde isoleren. Een plat dak isoleer je best langs buiten.

Het basisprincipe van elke dakisolatie bestaat uit een gebouwschil die uit meerdere lagen bestaat:

  • Aan de warme binnenzijde van het dak wordt de luchtdichtheid gerealiseerd door het dampscherm dat ervoor zorgt dat er geen woonvocht in het isolatiemateriaal kan dringen.
  • Tussen het dampscherm en de dakbedekking komt het isolatiemateriaal.
  • Aan de koude buitenzijde zorgen een onderdak en dakbedekking, in het geval van een hellend dak, voor de wind- en waterdichting van het geheel. Bij een plat dak vervult de dakbedekking zowel de rol van wind- en waterdichting.

De goedkoopste manier om je schuin dak te isoleren, is langs de binnenzijde. Dit is een klus die handige verbouwers makkelijk zelf kunnen doen.

Wil je de binnenafwerking graag behouden, dan kan je een schuin dak aan de buitenzijde laten isoleren. Dit is een klus voor een professionele dakwerker, want er komt heel wat bij kijken: de dakbedekking wordt verwijderd en bovenop het dak worden een dampscherm, isolatie, een onderdak en nieuwe dakbedekking aangebracht.

Heb je een afgesloten ongebruikte zolderruimte? Dan kan je de zoldervloer isoleren in plaats van het dak. Dat is goedkoper en is makkelijker zelf te doen.

Een plat dak isoleer je best langs de buitenzijde. Zo verminder je het risico op condens.

Er zijn heel wat verschillende isolatiematerialen op de markt. Welk materiaal je kiest, hangt af van je budget, het type dak, de ruimte die je hebt.

TIP:
Hou bij je keuze rekening met de isolatiewaarde van het materiaal. Dit wordt ook wel de R-waarde genoemd. Dit wordt uitgedrukt met een cijfer. Hoe hoger de R-waarde, hoe beter het materiaal isoleert. Isoleer voldoende en kies voor een R-waarde van minstens 7m² K/W, je haalt dan de passiefstandaard.



Ook interessant voor jou

Advies op maat van jouw huis.
Is dakisolatie wettelijk verplicht?
Link naar premies
Kom of herbekijk de webinar over dakisolatie.
Een groendak in combinatie met isolatie.

Deze Antwerpenaars isoleerden.
Duurzame en energiezuinige verbouwing van een karaktervolle stadswoning.
Een verrassend lichte, ruime woning met tuin en atelier


Isoleren

Gevel


Na het dak is het de beurt aan je muren. 20% tot 25% van de warmte in je huis gaat langs de buitenmuren verloren. Tijd om dit aan te pakken. Je pakt gevelisolatie best samen met je ramen en deuren aan.

Drie methodes om je gevel te isoleren

  1. Isoleren langs de buitenkant
    Bij buitengevelisolatie komt de isolatie aan de buitenzijde van de bestaande gevel. De gevel moet dan wel opnieuw afgewerkt worden met nieuwe buitenbekleding.

    Opgelet: voor je aan de slag gaat, vraag advies bij Omgevingsvergunningen, want gevelisolatie is vergunnningsplichtig.

  2. Spouwmuurisolatie
    Een spouwmuur bestaat uit een binnen- en een buitenmuur met daartussen een lege ruimte. Spouwmuurisolatie vult die leegte op met isolatiemateriaal. De isolatiedikte wordt bepaald door de dikte van de spouw.
    Voor deze klus worden gaten in je gevel geboord om het isolatiemateriaal om de circa 1m te injecteren. Dit neemt afhankelijk van de grootte van de gevel maximum 1 à 2 dagen in beslag. Daarna worden de gaten opgevuld en kan je de gevelbekleding afwerken.

    Hoe weet ik of ik spouwmuren heb?
    De meeste huizen die gebouwd zijn na 1945 hebben spouwmuren. Sowieso gaat de aannemer voor de offertevraag enkele gaten in de gevel boren om met speciale apparatuur de dikte van de spouw na te gaan. Deze kijkt ook na of de spouw wel geschikt is voor isolatie. Voor een nog hogere isolatiegraad, kan je spouwmuurisolatie combineren met buitenisolatie. Voor buitenisolatie is een vergunning nodig. Informeer je dus goed.

  3. Isoleren langs de binnenkant
    Isoleren langs de binnenkant van een muur, is een hele uitdaging. Er is een groot risico op condens. Daarom is het aangewezen om deze methode enkel toe te passen als buitenisolatie of spouwmuurisolatie niet mogelijk is. Voor beschermde panden of erfgoed is dit soms de enige manier. Raadpleeg best een professional zoals een architect alvorens je aan de slag gaat.

Akoestisch isoleren
Woon je op een plaats met veel omgevingslawaai? Denk dan bovenop je energetische isolatie ook meteen aan geluidsisolatie. Laat je adviseren door je leverancier of architect.

Waar hou je best rekening mee?

  • Kies voor beglazing en raamkaders die ook akoestisch isoleren, en niet enkel energetisch. Vraag naar ‘asymmetrische beglazing’.
  • Zorg ervoor dat bij het isoleren van de buitenmuren de harde kern van de muur niet onderbroken wordt. Op plaatsen waar er enkel isolatiemateriaal zit, wat bijvoorbeeld kan voorkomen tussen raam en muur, ontstaan er akoestische lekken, waardoor er binnen meer buitengeluid kan te horen zijn dan voor de renovatie.
  • Ook ventilatieroosters of interne rolluikkasten zijn vaak geluidslekken omdat ze niet goed geluidsdicht kunnen gemaakt worden. Daarom vermijd je ventilatieroosters best aan de verkeerszijde of kies je voor ventilatiesysteem D.
  • Nabij de luchthaven is een goede geluidsisolatie van het dak nuttig indien er zich slaapkamers onder het dak bevinden.
  • De noodzakelijke geluidsisolatiewaarde van de gebruikte materialen is sterk afhankelijk van de situatie (bvb gevelopbouw, raamgrootte, afstand tot de weg, grootte van de kamer).


Ook interessant voor jou


Deze Antwerpenaars isoleerden.
Duurzame en energiezuinige verbouwing van een karaktervolle stadswoning.
Een verrassend lichte, ruime woning met tuin en atelier


Isoleren

Ramen en deuren


Tot 15 % van de warmte in je woning, gaat verloren via ramen en deuren. Investeren in kwalitatieve ramen en deuren, kan je dus jaarlijks honderden euro’s besparen op je energiefactuur. Vervangen van ramen en deuren combineer je best met de muurisolatie, zodat de afwerking goed verloopt.

1. Isolerende ramen


Het beste energiezuinig glas voor jouw situatie

  • Hoogrendementsglas of superisolerend glas isoleert 2 tot 3 keer zo goed als gewoon dubbel glas voor een relatief lage meerprijs. En zelfs 4 tot 5 keer beter dan enkel glas. Het is iets duurder in aankoop, maar haalt heel hoge isolatiewaarden.
  • Driedubbel glas: isoleert nog eens dubbel zo goed, tot 12 maal beter dan enkel glas en 6 keer beter dan dubbel glas. Dit wordt vooral bij nieuwbouw of een hele grondige renovatie geplaatst.
  • Akoestisch glas of asymmetrische beglazing houdt het geluid van een drukke omgeving buiten. De glasbladen zijn niet even dik zodat het binnenste glasblad niet meetrilt als het buitenste trilt door het omgevingsgeluid.

Niet vergeten:

  • Raamkozijnen of raamprofielen
    Kies voor isolerende raamprofielen en zorg dat ze goed geplaatst worden. Doe je dat niet, dan verlies je de warmte langs de kozijnen en is de waarde van je dure ramen snel verloren. Is het schrijnwerk nog goed winddicht en voldoende stevig? Dan kan het volstaan om enkel het glas te vervangen.
  • Raamroosters
    Ventilatie is belangrijk om schimmels en vocht tegen te gaan. Voor type C ventilatiesystemen moet je raamroosters voorzien. Meer over ventileren


2. Hoe weet je welke type ramen je woning nu heeft?



  • Enkel glas bestaat uit 1 glasplaat. Dit is niet meer toegestaan en vervang je best zo snel mogelijk.
  • Dubbel glas toont een aluminiumstrip tussen 2 glasplaten. Dit is beter dan enkel glas, maar je hebt nog steeds een groot verlies in de winter.
  • Hoogrendementsglas heeft een onzichtbare folie tussen de glasplaten.


Ook interessant voor jou


De isolatiewaarde van ramen (U-waarde), hoe zit dat?
De isolatiewaarde van ramen wordt uitgedrukt met een cijfer, de U-waarde. Hoe lager dat cijfer, hoe minder warmteverlies langs het raam en dus hoe beter het isoleert.

  • Driedubbelglas: U-waarde 0,6
  • Hoogrendementsglas: U-waarde 1,1: isoleert 2 tot 3 keer beter dan gewoon dubbel glas
  • Dubbel glas: U-waarde 2,9: absolute minimum en niet toekomstgericht
  • Enkelvoudig glas: U-waarde 5,8: niet meer toegestaan


De geluidsisolatie van ramen, hoe zit dat?

Minimale geluidsisolatie beglazing Geluidsniveau (dB(A))
Gemiddeld verkeer 30
Druk verkeer of spoorweg 35
Zeer druk verkeer of luchtverkeer 40


Deze Antwerpenaars isoleerden.
Duurzame en energiezuinige verbouwing van een karaktervolle stadswoning.
Een verrassend lichte, ruime woning met tuin en atelier.


Isoleren

Vloer


Dak, muren, ramen en deuren aangepakt? Voorkom nog meer warmteverlies en isoleer ook de vloeren op het gelijkvloers van je woning.

2 mogelijkheden

1. Via kruipruimte of kelder


Heb je een toegankelijke (minstens 35 cm hoog) kruipruimte of een kelder in je woning? Dan isoleer je best het plafond van deze ruimtes. Hou er wel rekening mee dat je de ventilatiegaten niet afschermt. Zonder ventilatie is het risico op vocht en schimmel immers groot. Isoleren via het plafond van de kelder is meestal de snelste en goedkoopste oplossing omdat je vaak dikkere isolatie kan aanbrengen dan isoleren onder de vloer.

2. Isoleren onder de vloer


  • Heb je geen kelder of voldoende hoge kruipruimte? Dan is isoleren op de draagvloer soms een oplossing. Hou hierbij wel rekening dat de vloerhoogte dan omhoog komt en de ruimte dus lager wordt.
  • Wil je het niveau van de vloer niet verhogen? Dan moet je de vloer laten weghalen en grond afgraven tot het niveau dat overeenkomt met de hoogte van de isolatie en de nieuwe vloer.
  • Ben je tijdens de renovatiewerken toch aan het uitbreken? Maak dan van de nood een deugd en investeer in duurzame vloerverwarming in combinatie met vloerisolatie en bespaar nog meer.


Ook interessant voor jou


Deze Antwerpenaars isoleerden.
Duurzame en energiezuinige verbouwing van een karaktervolle stadswoning.
Een verrassend lichte, ruime woning met tuin en atelier.


Ventileren

Ventilatiesystemen


Naast de actieve manier van verluchten, bestaan er ook permanente manieren van ventilatie. Er bestaan 4 types ventilatie: van A tot D.

Systeem A - natuurlijke toe- en afvoer


Bij systeem A is er een natuurlijke aan- en afvoer van lucht, bijvoorbeeld via ramen en roosters. Deze roosters zijn regelbaar in die zin dat je ze wat meer kan openen of sluiten. Zo vermijd je dat je ventilatie in overdrive gaat op winderige dagen. In de natte ruimtes verdwijnt de vervuilde lucht via regelbare afvoeropeningen in een verticaal kanaal dat boven het dak uitmondt. Het openzetten van ramen en deuren doet dus hetzelfde, maar is niet permanent. Deze roosters ventileren wel permanent. Om een goede werking te garanderen, mogen ze natuurlijk niet afgesloten worden.

Systeem B - mechanische toevoer, natuurlijke afvoer


De afvoer gebeurt op dezelfde manier als bij systeem A, maar de toevoer vindt ‘mechanisch’ plaats met behulp van ventilatoren. Je zet de ventilatoren zelf aan en af. Let wel, deze techniek wordt zelden gebruikt voor woningen.

Systeem C - natuurlijke toevoer, mechanische afvoer


De toevoer vindt net zoals bij systeem A plaats met niet-mechanische roosters. De afvoer gebeurt echter wel mechanisch via afvoeropeningen met extractieventielen in de natte ruimtes. Zo’n ventiel bestaat uit een filter die de lucht zuivert en een geluidsdemper die het lawaai van de installatie tot een minimum beperkt.

Binnen de systemen C is er ook een categorie vraaggestuurde ventilatie. Bij die systemen gebeurt de afvoer op een gecontroleerde manier en enkel als het nodig is. Via ingebouwde sensoren (vocht, temperatuur, beweging en CO2) wordt het extractiedebiet aangepast aan jouw werkelijke woonsituatie. Zo is het elektriciteitsverbruik en het verlies van warmte minimaal. En spaar je dus ook geld uit op je energiefactuur.

Systeem D - mechanische toe- en afvoer


Het grote voordeel is dat het systeem volledig regelbaar is: je kan een goed evenwicht bereiken tussen aan- en afvoer. Daarom wordt het systeem D ook wel ‘balansventilatie’ genoemd. Bij systeem D gebeurt alles mechanisch: zowel de toevoer van verse lucht als de afvoer van vervuilde lucht. Dat betekent dat er ook een dubbel kanalennet nodig is: één voor de toevoer van lucht met toevoeropeningen in de droge ruimtes en één voor de afvoer van lucht in de natte ruimtes.

Meestal zit er ook een warmteterugwin-unit in (wtw): die warmt de koude lucht die binnenkomt op met de warmte van de afgevoerde lucht. Je kan balansventilatie ook vraaggestuurd maken met sensoren die CO2 en/of vocht meten. Zo ventileer je niet meer dan nodig en zuiniger.

Warmte recupereren


Zowel bij een systeem C als D kan je warmte terugwinnen en gebruiken. Bij een systeem C kan je de warmte uit de afvoerlucht gebruiken voor het opwarmen van je sanitair warm water en/of ruimteverwarming. Dat doe je met een warmtepompboiler of lucht-waterwarmtepomp.

Om warmte te recupereren bij een systeem D kan je een warmtewisselaar gebruiken. Die zal de warmte uit de afvoerlucht overdragen aan de toevoerlucht om die in de koude wintermaanden voor te verwarmen. Wat dan in de zomer? Door een bypass wordt je warmtewisselaar dan uitgeschakeld. Anders wordt het te warm in je woning.




Ventileren

Gezonde binnenlucht


Om een gezond binnenklimaat te houden in je woning, is ventilatie nodig. Oudere woningen hadden vaak zoveel kieren en spleten, dat de natuurlijke ventilatie vaak volstond om vochtproblemen door vochtige binnenlucht te vermijden.

Verluchten


In nieuwe of verbouwde woningen worden alle kieren gedicht door beter sluitende ramen of isolatie. Een van de aandachtspunten is daarom het goed ventileren van de woning om ze droog te houden. Een extra pluspunt is dat verse, droge lucht sneller opwarmt en je zo ook bespaart op verwarmingskosten.

Op zich is het goed om elke dag je woning vijftien minuten te verluchten, met de verwarming uitgeschakeld. Je zet dan tegenover elkaar staande vensters open. De natuurlijke luchtstroom zorgt ervoor dat de oude, vochtige lucht uit de woning verdwijnt en nieuwe, droge lucht wordt aangevoerd.

De richting van luchtcirculatie is altijd dezelfde: zorg voor toevoer langs de droge ruimtes en dan vervolgens via doorvoeropeningen, in de vorm van binnenmuurroosters of kieren onder de deuren, naar de natte ruimtes. In die natte ruimte wordt de lucht afgevoerd met (mechanische) buitenroosters.



Ga naar stap 3